Chào quý vị độc giả, tôi là Luật sư Đông, hôm nay tôi sẽ chia sẻ một vấn đề mà rất nhiều người làm kinh doanh cá thể quan tâm, đó là: Chủ hộ kinh doanh có phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc không? Nếu có thì đóng như thế nào, bao nhiêu tiền, thủ tục ra sao?
Dưới đây là những thông tin pháp lý quan trọng mà tôi sẽ trình bày một cách dễ hiểu nhất:
1. Chủ hộ kinh doanh có phải đóng BHXH bắt buộc không?
Câu trả lời là có, thưa quý vị.
Từ ngày 01/7/2025, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi năm 2024, chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh sẽ thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc.
Trước đây, chủ hộ kinh doanh chỉ cần tham gia BHXH tự nguyện. Nhưng sắp tới, pháp luật quy định bắt buộc phải đóng để đảm bảo quyền lợi lâu dài, như: lương hưu, chế độ thai sản, ốm đau, tử tuất,…
Nói cách khác: làm kinh doanh cá thể không còn “đứng ngoài” lưới an sinh xã hội nữa.
2. Mức đóng BHXH của chủ hộ kinh doanh là bao nhiêu?
Theo quy định mới, mức đóng BHXH của chủ hộ kinh doanh sẽ là 25% trên mức thu nhập tháng do chính mình lựa chọn, cụ thể:
-
22% vào quỹ hưu trí và tử tuất
-
3% vào quỹ ốm đau và thai sản
Tuy nhiên, mức thu nhập làm căn cứ đóng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng và không vượt quá 20 lần mức tối thiểu.
Hiện tại (năm 2025), mức lương tối thiểu làm căn cứ được lấy là 2.340.000 đồng/tháng. Như vậy:
-
Nếu chọn mức tối thiểu, thì mỗi tháng chủ hộ sẽ phải đóng: 2.340.000 x 25% = 585.000 đồng.
Quý vị có thể chọn mức thu nhập cao hơn, nếu muốn hưởng mức lương hưu tốt hơn sau này.
3. Thủ tục đăng ký và cách thức đóng BHXH bắt buộc
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm:
-
Tờ khai tham gia BHXH (theo mẫu)
-
Bản sao giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
-
Danh sách lao động (nếu có người làm thuê)
Nơi nộp hồ sơ: Cơ quan BHXH quận/huyện nơi hộ kinh doanh đăng ký hoạt động.
Phương thức đóng:
Chủ hộ có thể chọn đóng theo:
-
Hàng tháng
-
3 tháng/lần
-
6 tháng/lần
-
Hoặc đóng cả năm một lần nếu muốn tiện quản lý
Hiện nay, nhiều địa phương còn hỗ trợ đóng qua cổng dịch vụ công, VNPT, hoặc bưu điện, rất thuận tiện.
4. Người làm thuê cho hộ kinh doanh có phải đóng BHXH không?
Thưa quý vị, nếu hộ kinh doanh có thuê người lao động, ký hợp đồng từ 01 tháng trở lên, thì những người lao động đó cũng phải tham gia BHXH bắt buộc.
Chủ hộ sẽ là người đứng ra đóng BHXH cho họ, giống như doanh nghiệp. Khoản tiền đóng sẽ được trích một phần từ lương người lao động, phần còn lại do chủ hộ đóng.
Ví dụ: Một người làm thuê cho tiệm ăn, hợp đồng 6 tháng, thì chủ quán (là hộ kinh doanh) phải làm thủ tục đóng BHXH cho người đó.
5. Nếu không đóng BHXH thì bị xử phạt như thế nào?
Nếu chủ hộ kinh doanh không chấp hành quy định về đóng BHXH bắt buộc, sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP:
-
Mức phạt: Từ 18% đến 20% trên tổng số tiền đáng lẽ phải đóng BHXH, tối đa có thể lên tới 75 triệu đồng.
-
Ngoài ra, còn bị buộc đóng đủ số tiền còn thiếu, và phải nộp tiền lãi do chậm nộp.
Đây là những chế tài không nhỏ, vì vậy quý vị nên chủ động tuân thủ để tránh bị xử lý sau này.
Kết luận của Luật sư
Việc đưa chủ hộ kinh doanh vào diện đóng BHXH bắt buộc là một bước tiến mới của hệ thống pháp luật Việt Nam, nhằm bảo vệ quyền lợi an sinh lâu dài cho những người làm kinh tế cá thể.
Nếu quý vị là chủ hộ kinh doanh, hãy chủ động tìm hiểu và đăng ký tham gia BHXH để:
-
Bảo vệ bản thân khi ốm đau, nghỉ thai sản, hoặc về hưu
-
Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt
-
Góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững
0 Nhận xét